Các thành phần của ngôn ngữ lập trình bạn cần biết

1.1 Bảng chữ cái

Bảng chữ cái: là tập các kí tự được dung để viết chương trình. Không được phép dung bất kì kí tự nào ngoài các kí tự quy định trong bảng chữ cái. Trong pascal bảng chữ cái bao gồm:

• 26 chữ cái thường: a, b, c, ..., z
• 26 chữ cái in hoa: A, B, C, ..., Z
• 10 chữ số thập phân: 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9
• Các kí tự đặc biệt…

1.2 Cú pháp

Cú pháp là bộ quy tắc để viết chương trình, dựa vào chúng người lập trình và chương trình dịch biết được tổ hợp nào là không hợp lệ.

>>> Đừng bỏ lỡ: 7 cách học một ngôn ngữ lập trình đơn giản mà vô cùng hiệu quả

1.3 Ngữ nghĩa

Ngữ nghĩa là xác định ý nghĩa thao tác cần phải thực hiên , ứng với tổ hợp kí tự dựa vào ngữ cảnh của nó.

Cụ thể:

• Cú pháp cho biết cách viết một chương trình hợp lệ , còn ngữ nghĩa xác định ý nghĩa của các tổ hợp kí tự trong chương trình.
• Lỗi cú pháp được chương trình dịch phát hiện và thông báo cho người lập chương trình biết , chỉ có các chương trình không còn lỗi cú pháp mới có thể được dịch sang ngôn ngữ máy.
• Lỗi ngữ nghĩa chỉ được phát hiện khi thực hiện chương trình trên dữ liệu  cụ thể .

>>> Tìm hiểu khoá học lập trình Fullstack - Cam kết việc làm sau 8 tháng học tại đây.

2.1 Khái niệm về tên

Mọi đối tượng trong chương trình đều phải được đặt tên theo quy tắc của những ngôn ngữ lập trình nên học và từng chương trình dịch cụ thể.

• Trong Turbo Pascal, tên là một dãy liên tiếp không quá 127 kí tự bao gồm chữ số , chữ cái hoặc dấu gạch dưới.
• Trong chương trình dịch Free Pascal, tên có thể có độ dài tới 255 kí tự

Ngôn ngữ pascal không phân biệt chữ hoa, chữ thường trong tên. Một số ngôn ngữ lập trình khác (ví dụ C++) phân biệt chữ hoa, chữ thường.Tên không bắt đầu bằng chữ số, không chứa dấu cách, không chứa kí tự đặt biệt. Nhiều ngôn ngữ lập trình trong các khóa học lập trình, trong đó có pascal, phân biệt ba loại tên: tên dành riêng, tên chuẩn, tên cho người lập trình đặt.

• Tên dành riêng là những tên được ngôn ngữ lập trình quy định với ý nghĩa xác định. Mà người lập trình không thể dùng với ý nghĩa khác. Tên dành riêng còn được gọi là từ khóa.
  • Ví dụ một số từ khóa:
  • Trong ngôn ngữ Pascal: program, var, uses, Begin, End…
  • Trong ngôn ngữ C++: main, include, while, void…
• Tên chuẩn là những tên được ngôn ngữ lập trình dùng với ý nghĩa nào đó trong các thư viện của NNLT, tuy nhiên người lập trình có thể sử dụng với ý nghĩa khác. Tên dành riêng còn được gọi là từ khóa.
  • Ví dụ một số tên chuẩn:
  • Trong ngôn ngữ Pascal: Real, lnteger, Sin , Cos, Char…
  • Trong ngôn ngữ C++: cin, cout, getchar…
• Tên do người lập trình tự đặt được xác định bằng cách khai báo trước khi sử dụng và không được trùng với tên dành riêng. Các tên trong chương trình không được trùng nhau. 

2.2 Khái niệm về hằng

Hằng là các đại lượng có giá trị không đổi trong quá trình  thực hiên chương trình

Các ngôn ngữ lập trình thường có:

• Hằng số học : số nguyên hoặc số thực
• Hằng xâu: là chuổi kí tự đặt trong cặp dấu nháy đơn “hoặc  cặp dấu nháy kép tùy theo NNLT“’’. Trong pascal hằng đặt trong cặp nháy đơn.
• Hằng logic: là  các giá trị đúng hoặc sai.

>>> Top 3 ngôn ngữ lập trình cho người mới học tốt nhất hiện nay

2.3 Khái niệm về biến

Biến là đại lượng  được đặt tên , giá trị có thể thay đổi được trong chương trình

• Các NNLT có nhiều loại biến khác nhau
• Biến phải khai báo trước khi sử dụng.

2.4 Khái niệm về chú thích

Chú thích giúp cho người đọc chương trình nhận biết ý nghĩa của chương trình đó dễ dàng hơn, chú thích không ảnh hưởng đến nội dung chương trình nguồn và được chương trình đích bỏ qua. Trong pascal đoạn chú thích được đặt giữa cặp dấu {và} hoặc (*và*).

Để xác định xem nên học ngôn ngữ lập trình nào, bạn cần phải dựa vào 2 yếu tố: 

- Ngôn ngữ lập trình nào là dễ học đối với người mới. 

- Ngôn ngữ lập trình nào được tuyển dụng nhiều nhất trên thị trường hiện nay. 

Theo báo cáo của DevJobScanner - Một trang web cung cấp việc làm IT đã tiến hành nghiên cứu hơn 12 triệu việc làm liên quan đến nhà phát triển phần mềm, trong thời gian từ tháng 10 năm 2021 đến tháng 12 năm 2022 và đưa ra được danh sách những ngôn ngữ lập trình được tuyển dụng nhiều nhất năm 2022.

Trong đó, JavaScript tiếp tục thống trị vị trí đầu và Python giữ vững vị trí thứ hai trong năm qua. Sự phổ biến của Javascript đến từ 2 lý do chính: hầu hết các trình duyệt web đều sử dụng ngôn ngữ này và nó cũng là một trong những ngôn ngữ dễ học nhất với nhiều cú pháp linh hoạt. Dù là ngôn ngữ dành cho Front-end nhưng JavaScript vẫn được sử dụng cho Backend thông qua Node.js.

Ngoài ra, sự xuất hiện của TypeScript (một siêu tập hợp JavaScript an toàn) cũng có thể giúp đạt được cột mốc quan trọng này. Mức độ phổ biến của TypeScript chỉ tăng lên trong những năm gần đây. Nhiều khung JavaScript mới được viết hoàn toàn bằng TypeScript, như Angular hoặc NestJS.

Kể từ tháng 10 năm 2021 đến tháng 11 năm 2022 (mười bốn tháng), DevJobSanner tìm thấy 801.000 lời mời làm việc yêu cầu biết Javascript hoặc TypeScript, chiếm khoảng 31% công việc. Python chiếm 20% và Java chiếm 17.21%.

Chính vì thế, Javascript vẫn là ngôn ngữ thống trị thị trường việc làm, dễ học với người mới bởi thư viện đa dạng, cấu trúc đơn giản. 

Bạn có thể tham khảo khoá học lập trình Fullstack web - Đào tạo chuyên sâu ngôn ngữ lập trình Javascript MindX. Sau 8 tháng học, bạn sẽ được cam kết việc làm. 

Tìm hiểu chi tiết khoá học TẠI ĐÂY.